نحوه رفتار با کودکان خجالتی
همه پدر و مادرها دوست دارند کودکی بانشاط و شیرین زبان داشته باشند؛ اما ممکن است فرزند شما خجالتی و کم رو باشد و نتواند در اجتماع و یا میان هم سن و سال هایش خودی نشان دهد. در این مطلب از علیرضا نیکنام قصد داریم شما را با نشانه های کم رویی کودکان آشنا کنیم و راهکارهای خوبی برای چگونگی رفتار با کودکان خجالتی ارائه دهیم.
دلایل خجالتی بودن کودکان چیست؟
در حقیقت نمی توان دلیل مشخص و قطعی برای کمرویی کودکان مشخص کرد. برخی تحقیقات نشان می دهند که در مغز افراد خجالتی به لحاظ بیولوژیکی تفاوت هایی وجود دارد؛ اما به قطع می توان گفت رابطه مستقیمی بین تعامل نادرست والدین با کودک و تجربیات اجتماعی نامطلوب با کم رویی کودک وجود دارد. برخی عوامل تأثیرگذار در کم رویی کودکان به شرح زیر می باشند:
ژنتیک: ژن ها از جمله عواملی هستند که در شکل گیری شخصیت و روان کودک نقش دارند و نوع روحیه فرد را تا حد زیادی تحت تأثیر قرار می دهند.
شخصیت تأثیرپذیر: کودکان با عزت نفس پایین تأثیرپذیری زیادی از عوامل بیرونی دارند و مستعد ترس اجتماعی و خجالتی بودن هستند.
الگوهای رفتاری: اغلب کودکانی که والدین خجالتی دارند؛ به صورت اکتسابی متأثر از رفتار پدر و مادر خود خجالتی بودن را می آموزند.
محرومیت از تعاملات اجتماعی: برخی از والدین ترجیح می دهند فرزند خود را در سنین پایین از اجتماعات دور نگه دارند؛ اما با این کار کودک ممکن است بعدا به کم رویی دچار شود.
انتقاد و سرزنش زیاد:کودکی که مدام از طرف والدین، معلم و یا دوستانش تحقیر و تمسخر شود و مورد سرزنش قرار می گیرد؛ احساس بدی نسبت به خود خواهد داشت و از وجود خود خجالت خواهد کشید.
روابط اشتباه خانوادگی: کودکانی که در خانواده احساس امنیت ندارند و یا به شدت مورد حمایت و کنترل والدینشان قرار می گیرند؛ به افرادی خجول و فراری از جامعه تبدیل می شوند.
برخی مشکلات روانی و جسمی: کودکان مبتلا به اختلالات شنوایی، لکنت زبان و اوتیسم در روابط اجتماعی علائم کم رویی دارند و به ارتباط با دیگران بی علاقه هستند.
طرد شدن: کودکانی که به دلایلی در خانواده یا جامعه طرد می شوند؛ احساس شکست می کنند و فردی کم رو خواهند بود.
نشانه های کودک خجالتی و کم رو
کم رویی و خجالتی بودن در نوزادان و کودکان تا حدودی طبیعی می باشد و جای نگرانی زیادی ندارد. به عقیده روانشناسان خجالتی بودن کودکان یک اختلال روانی نیست و صرفا رفتاری طبیعی در آغاز تعاملات اجتماعی می باشد.
اکثر کودکان به دلیل شکل نگرفتن کامل عزت نفس و یا ترس از اجتماع به کم رویی و گوشه گیری پناه می برند؛ اما خبر خوب این است که والدین با شناخت دقیق علائم کم رویی در بچه ها می توانند با حمایت و تشویق کودک خود؛ به درمان خجالتی بودن او کمک کنند.
البته علائم و شدت کم رویی در کودکان متفاوت می باشد و ممکن است در برخی به صورت کمرویی خفیف و در بعضی دیگر از بچه ها نشانه های ترس و کم رویی مداوم و شدید مشاهده شود. برخی از مهم ترین علائم کودک خجالتی عبارتند از:
· وابستگی و چسبندگی به والدین
اولین و مهم ترین نشانه کم رویی کودک این است که هیچوقت دوست ندارد از والدینش دور شود و معمولا در مهمانی ها و اجتماعات به والدین خود می چسبد و پشت آنها پنهان می شود.
· اضطراب اجتماعی
همچنین افسردگی، انزوا،گریه کردن، پنهان کردن سر و بستن چشمان در تعاملات اجتماعی مثل مهمانی ها و مدرسه؛ نشانه های کمرویی کودکان به دلیل اضطراب جتماعی می باشند.
· رفتارهای پرخاشگرانه
معمولا کودکان کمرو از طرف همسالان خود و یا حتی افراد بزرگسال مورد تمسخر و آزار و اذیت قرار می گیرند و کودک برای جبران کم رویی خود به پرخاشگری و رفتارهای خشونت آمیز روی می آورد.
· نداشتن مهارت برقراری ارتباط
برخی کودکان خجالتی دوست دارند با هم سن و سال های خود ارتباط بگیرند و نمی خواهند تنها بمانند؛ اما چگونگی برقراری ارتباط با دیگران را بلد نیستند و به همین دلیل از تعامل اجتماعی دوری می کنند.
· کمبود اعتماد به نفس
برخی کودکان نیز به دلایل مختلفی اعتماد به نفس و خودباوری ندارند و خود را فردی ناقص و پر عیب می دانند و به همین دلیل همیشه احساس حقارت می کنند و خجل و کمرو هستند.
منبع: https://alirezaniknam.com/how-to-treat-shy-children/